Rechtmatigheidsverantwoording
Het college heeft het boekjaar 2022 gebruikt om proef te draaien voor de rechtmatigheidsverantwoording. Bij de start van 2022 was de verwachting dat het college over 2022 de rechtmatigheidsverantwoording zelfstandig zou moeten gaan afgeven in de jaarrekening 2022. Halverwege het jaar heeft de wetgever besloten de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording uit te stellen naar 2023. Onverlet dit besluit heeft het college besloten om de geplande werkzaamheden uit te voeren om vast te stellen in hoeverre de gemeente in staat is de rechtmatigheidsverantwoording op te stellen en te onderbouwen.
Doordat er nog vele onduidelijkheden bestonden met betrekking tot de rechtmatigheidsverantwoording is in dit proefjaar veelvuldig overleg geweest met onze accountant om te toetsen of de scope (wat hoort wel en niet onder de rechtmatigheidsverantwoording) en het proces tot het komen van de rechtmatigheidsverantwoording goed wordt afgelegd.
De rechtmatigheidsverantwoording gaat enkel in op de fouten en onduidelijkheden die tot stand komen op de zuivere rechtmatigheidscriteria. Deze criteria houden in dat het college opereert binnen de gestelde budgetten door de raad (begrotingscriterium), dat gelden worden besteed en ontvangen conform de geldende wet- en regelgeving (voorwaardencriterium) en dat het college voldoende maatregelen treft om te voorkomen dat inwoners of bedrijven geen misbruik maken van de voorzieningen die de gemeente verstrekt (Misbruik & oneigenlijk gebruik criterium). Op het moment dat een fout hierin tevens leidt tot een fout in de gepresenteerde cijfers in de jaarrekening zal de accountant hierover blijven rapporteren en wordt deze bevinding niet opgenomen in de rechtmatigheidsverantwoording.
Uit het proefdraaien zijn geen bevindingen voortgekomen die, rekening houdend met een verantwoordingsgrens van 1% van de totale lasten, leiden tot fouten of onduidelijkheden die gerapporteerd moeten worden.
Uitgaande van een rapporteringstolerantie van €100.000 hoeft voor het onderwerp Misbruik en Oneigenlijk gebruik geen fouten of onduidelijkheden gerapporteerd te worden. Er zijn voldoende maatregelen getroffen om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen. Daarnaast zijn er ook maatregelen getroffen dat op het moment dat misbruik toch plaatsvindt dit kan worden gesignaleerd en ook wordt gesanctioneerd.
Met betrekking tot het voorwaardencriterium blijkt dat de EU-aanbestedingsregels niet altijd zijn nageleefd. Evenals voorgaand jaar is ook in 2022 een fout met betrekking tot dit onderwerp geconstateerd. De gemeente heeft reeds maatregelen getroffen om het proces van inkopen, bestellen en betalen te verbeteren. Dit nieuwe proces zal vanaf Q2 2023 in gebruik worden genomen. Over de voortgang hieromtrent is de raad ook geïnformeerd middels RIS313803 eind 2022. Hiermee wil het college het risico op fouten in de toekomst verminderen. Ook in 2023 zal het college verder gaan met het treffen van maatregelen om het proces te verbeteren.
Met betrekking tot de begrotingsrechtmatigheid is vastgesteld dat binnen programma 14 onrechtmatig investeringen zijn gedaan als gevolg van investeringen die zonder aangevraagd krediet zijn gedaan. In totaal heeft er een overschrijding van €1,8 miljoen plaatsgevonden op het investeringsbudget van programma 14. Doordat de investeringen in 2023 doorlopen worden deze in 2023 alsnog aangevraagd bij de raad en nader toegelicht.
Op basis van de uitgevoerde onderzoeken is gebleken dat het college voldoende is voorbereid om in 2023 de rechtmatigheidsverantwoording op te nemen in de jaarrekening. Uit de onderzoeken zijn wel een aantal aanbevelingen gekomen om het proces voor de totstandkoming van de rechtmatigheidsverantwoording te verbeteren. Deze aanbevelingen zullen in 2023 worden opgepakt.
Om de rechtmatigheidsverantwoording in 2023 op te kunnen nemen moeten de kaders nog wel definitief worden vastgesteld middels het wijzigen van de financiële verordening en de controleverordening (verordeningen artikel 212 en 213). Onder andere moet de verantwoordingsgrens en rapporteringstolerantie worden vastgesteld en moeten de spelregels met betrekking tot de begrotingsrechtmatigheid worden vastgesteld. Hiervoor zijn de voorbereidingen reeds getroffen. De aangepaste verordeningen zullen in 2023 worden aangeboden aan de gemeenteraad ter vaststelling.
Voor fouten en onduidelijkheden boven de rapporteringsgrens van € 100.000 verwijzen we naar het accountantsverslag bij de programmarekening 2022.