Algemene toelichting op baten en lasten o.b.v. de donuts

Lasten
Ongeveer de helft van de lasten van dit programma hebben betrekking op bouwgrondexploitaties (51%). De bestedingen binnen dit programma bestaan uit Omgevingsvergunningen (13%), Stadsvernieuwing (11%),Wonen en Bouwen(9%), Toezicht woning en handhaving(4%) en overige activiteiten (12%).
• De lasten op bouwgrondexploitaties zijn lasten grondexploitaties zoals apparaatsinzet en lasten voor verwerving, sloop, bouw en woonrijp maken. Maar het grootste deel van de lasten betreft dotaties aan reserves en voorzieningen.
• De lasten op Omgevingsvergunningen betreffen apparaatslasten en bijvoorbeeld lasten voor toetsing en controle bij bouwaanvragen door de Veiligheidsregio Haaglanden.
• De lasten op Stadsvernieuwing en Wonen en Bouwen betreffen veelal de inzet voor verschillende projecten. Op stadsvernieuwing heeft ook een grotere dotatie aan een voorziening plaatsgevonden.

Baten
De activiteiten binnen dit programma zijn hoofdzakelijk gedekt uit grondexploitaties en algemene middelen en inzet van reserves. Daarnaast heeft de gemeente opbrengsten ontvangen uit de leges.

Resultaat
Het programma sluit af met een nadeel van € 14,8 mln. ten opzichte van de begroting. De belangrijkste verklaringen zijn:
Bouwgrondexploitaties € 18,0 mln. nadeel
• € 21,0 mln. nadeel als gevolg van het resultaat op het grondbedrijf. Hoofdzakelijk komt dit door de actualisatie voorziening negatieve plannen in combinatie met een negatief resultaat door een toevoeging aan de voorziening voor Harnaschpolder. Daartegenover staan wel en een tussentijdse winstneming grondexploitaties. Het resultaat Grondbedrijf zal via de resultaatbestemming worden verrekend met de reserve Grondbedrijf.  
• € 3,0 mln. voordeel als gevolg van het afsluiten van de grondexploitatie Binckhorst-Noord. In deze grondexploitatie is een voorziening opgenomen voor het saneren van de gronden.

Verschillen 2022 t.o.v. 2021
• In 2022 zijn er veel meer dotaties aan voorzieningen nodig gebleken, € 59,6 mln. in 2022 ten opzichte van € 3,1 mln. in 2021. De belangrijkste oorzaken de begrote dotatie voor Dreven Gaarden en Zichten in combinatie met de actualisatie voorziening negatieve plannen en de dotatie voor de verbonden partijen Harnaschpolder en de WOM Den Haag Zuidwest.

Toelichting opvang vluchtelingen Oekraïne
Binnen programma 13 zijn de lasten voor de opvang vluchtelingen Oekraïne verantwoord. Deze lasten hebben betrekking op uitvoeringskosten, huur accommodaties en transitiekosten. Deze lasten worden volledig door het rijk vergoed waardoor per saldo het resultaat nihil is. In hoofdstuk 1 ‘Inleiding’ van de programmarekening 2022 is een totaaloverzicht van de lasten van de opvang van Oekraïners opgenomen en toegelicht.

Eneco
Op programma 13 Stadsontwikkeling en Wonen worden twee onderdelen bekostigd vanuit de Eneco-middelen ingezet, dit zijn:

• De Extra Impuls voor betaalbaar wonen voor sociale woningbouw en starterswoningen en
• Verhogen kwaliteit in Gebiedsontwikkeling en sociale woningbouw.

In het raadsvoorstel ‘Bestedingsvoorstel Enecomiddelen verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkeling en sociale woningbouw (RIS309924)’ worden per gebied voorstellen gedaan over de bestemmingsdoelen, inzet en verdeling van deze middelen in de periode 2021 –2025. In de Programmabegroting 2022 – 2025 zijn deze ramingen conform dit raadsvoorstel opgenomen. Het raadsvoorstel is in lijn met hetgeen is opgenomen in het raadsbesluit ‘Bestedingsvoorstel Enecomiddelen verhoging kwaliteit in
gebiedsontwikkeling’(RIS307128).

Met het vaststellen van de programmabegroting over 2022 – 2025 (RIS309850) is onder programma 15 Financiën het overzicht van de Eneco reserves gepresenteerd. Voor de Reserve Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw was in de programmabegroting voor 2022 een onttrekking van € 11,1 mln. begroot. Met het vaststellen van de uitvoeringsnota (RIS309850) is de onttrekking aan de Reserve Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw verhoogd naar € 40,56 mln.

Belangrijkste redenen van verhogen van de onttrekking zijn:

1. Het doteren aan de Voorziening Negatieve Plannen (RIS311093 ) ad. € 25,2 als gevolg van het vaststellen van het projectdocument Dreven Gaarden Zichten in 2022, in plaats van 2021.
2. Het doteren aan de reserve Activafinanciering (RIS312232 ) ad. € 11,2 voor de voorbereiding van de Grotiusplaats.

Verder zijn op de programma’s Buitenruimte en Stadsontwikkelingen zijn de ramingen voor diverse projecten bestedingen geactualiseerd die uit deze reserve gedekt worden.

In 2022 is € 38,3 mln. gerealiseerd voor diverse projecten vanuit de Reserve Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw. De onderbesteding van € 2,3 mln. wordt veroorzaakt door verschuiving van realisatie naar 2023 bijvoorbeeld voor de Openbare ruimten Binckhorst € 0,6 mln. en inzet van kwaliteitsteams € 0,4 mln.

De inzet vanuit de reserve extra impuls voor betaalbaar wonen voor sociale woningbouw en starterswoningen is in overeenstemming met de programmalijnen in RIS309925:

Toelichting op lasten en baten
Lasten
De gerealiseerde last bedraag € 7,2 mln. en bestaat voornamelijk uit € 4,2 mln. aan exploitatielasten van de vastgoedportefeuille. Verder is € 1,9 mln. afgewaardeerd vanwege de verkoop gronden Heron en Henri Faasdreef. Deze verkopen leiden ook tot een baat van € 1,9 mln. zie toelichting baten. Tenslotte is besloten het pand De Titaan te verkopen met een ingecalculeerd verloopresultaat van € 1,1 mln. nadelig, zie 'Voortgang De Titaan (RIS310894)' en ‘Verkoop Titaan aan Unknown Group BV (RIS311933)’. € 1,1 mln. is aan een verliesvoorziening gedoteerd.

Baten  
De werkelijke baat bedraagt ca. € 11 mln. en bestaat uit:

• € 5 mln. door het verhuren en verpachten van strategische vastgoedlocaties zoals verschillende adressen aan de Binckhorstlaan. De baat is hoger dan begroot vanwege nabetalingen uit het verleden en niet begrote interne verhuringen.  
• € 1,9 mln. gerealiseerde verkoopopbrengst van Heron en Henri Faasdreef, zie ook toelichting lasten.  
• € 3,9 mln. onttrekking uit de reserve SVS t.b.v. de Centrale Treasury € 2,7 mln. (zie toelichting begrote baten), € 1,1 mln. i.v.m. de verliesvoorziening Titaan (zie toelichting lasten) en € 0,1 mln. exploitatiesaldo van de strategische vastgoedportefeuille.  
• € 0,2 mln. baat vanwege de verkoop van de locatie Copernicusstraat 270.

Mutatie reserve
De begrote mutatie bestaat uit een onttrekking van € 3,7 mln. Hiervan is € 2,7 mln. voor de Centrale Treasury vanwege de terugbetaling € 2,4 mln. van in het verleden te veel ontvangen tranche van de verkooptaakstelling € 9,4 mln. en € 0,3 mln. vanwege in het verleden verlaagde omslagrentelening. Verder is € 1 mln. begroot te onttrekken als dekking voor de nadelige exploitatie van de strategische vastgoedportefeuille. De werkelijke mutatie bedraagt € 3,9 mln. is bestaat uit de afdracht van € 2,7 mln. aan de CT, € 1,1 mln. t.b.v. de dotatie aan de verliesvoorziening Titaan (zie toelichting lasten) en € 0,1 mln. t.b.v. de dekking van het exploitatieverlies strategisch vastgoed.

 Toelichting financieel resultaat                                       € 0,2 mln. V/I

Verkoop vastgoed                     € 0,2 mln. V/I
Per saldo bedraagt het resultaat € 0,2 mln. voordelig vanwege de niet begrote verkoop van de Copernicusstraat 270. De baat bedroeg € 0,2 mln.

Toelichting op lasten en baten

Bestemmingsplannen
In 2022 is voor € 1,2 mln. besteed aan apparaatslasten, € 0,1 mln. aan het beheer van ICT-systemen. Het overige is gebruikt voor het inwinnen van advies.

Omgevingswet
Voor de voorbereiding van de nieuwe Omgevingswet en de omgevingsplannen zijn is  € 1,0 mln. besteed aan apparaatslasten, € 0,1 mln. aan informatievoorziening en € 0,1 mln. aan opleidingen en communicatie.

Voor de invoeringskosten Omgevingswet is een dotatie ad € 3,0 mln. gedaan aan de Reserve Voorbereidingskosten Omgevingsvisie, Omgevingswet en Omgevingsplannen ter dekking van invoeringskosten in de komende jaren.

Overig
De overige lasten gaan over juridisch advies € 0,1 mln. en planschade € 0,2 mln.

 Toelichting financieel resultaat                                                                   € 0,2 mln. N/I

Overig                           € 0,2 mln. N/I
Met name veroorzaakt door hogere apparaatslasten bij de afdelingen welke inzet leveren aan deze activiteit.

Toelichting op lasten en baten
Lasten
De gemeente werkt aan tientallen faciliterende projecten zoals Anna van Hannoverstraat, Laakport, Weigeliaplein, Colijnplein en Harstenhoekweg. De gerealiseerde lasten bedragen € 6,7 mln. De lasten zijn lager voornamelijk doordat de begrote € 1,6 mln. aan lasten voor Kijkduin vanaf 2023 worden verantwoord, zie ook de toelichting bij de baten. Verder is er door enerzijds vertraging bij de Steenwijklaan en anderzijds onderbesteding Rotterdamse Baan € 1 mln. minder besteed.  

Baten  
Voor 2022 is € 4,1 mln. begroot aan baten hoofdzakelijk uit ontvangen bijdrage van marktpartijen.  De realisatie bedraagt € 2,7 mln. De omvangrijkste ontvangen bedragen zijn van de projecten Vroondaal, De Venen, Nieuw Vredenoord en Waldorp Four. De gerealiseerde baat is voornamelijk lager doordat de begrote baat van € 1,6 mln. voor Kijkduin in eerdere jaren aan de ontwikkelaar is gefactureerd. Het betreft een meerjarig project waarbij de lasten en baten over de hele looptijd gelijk aan elkaar zijn begroot waarbij de financiën per jaarschijf verschillen. Vanwege een vertraging in de openbare ruimte worden de lasten vanaf 2023 gerealiseerd, zie ook de toelichting bij de lasten. De baten en lasten zijn op de balans gewaardeerd en worden verantwoord in de exploitatie bij het afsluiten van het project.   

Toelichting financieel resultaat                                       € 0,6 mln. V/I

Vertraging en onderbesteding                    € 1,0 mln. V/I
Door de vertraging bij Steenwijklaan € 0,55 mln. en onderbesteding diverse kleine projecten € 0,4 mln. is voor ca. € 1 mln. minder aan lasten besteed dan begroot. In de resultaatbestemming 2022 wordt voorgesteld dit bedrag terug te laten vloeien naar de concernreserve Grote Projecten zodat de middelen later kunnen worden besteed.

Verkoop vastgoed                     € 0,5 mln. N/I
Bij enkele projecten worden de gemaakte kosten in 2023 gefactureerd (Colijnplein). Ook is een project gestopt waarvan de kosten niet worden doorbelast (Haga Sportlaan). Ook zijn bij een aantal projecten de gerealiseerde kosten hoger zijn dan de (vooraf) overeengekomen bijdrage van derden.

Overig                           € 0,1 mln. V/I

In 2022 is gewerkt aan ruim 40 grondexploitaties.

Toelichting op lasten en baten

Lasten
De lasten ad € 95,5 mln. bestaan uit: lasten grondexploitaties € 30,4 mln.; dotaties aan reserves en voorzieningen € 66,3 mln.; -/- overige lasten € 1,2 mln.

Grondexploitaties
De grondexploitaties waarvoor de meeste lasten zijn gemaakt, zijn:

• Spuiforum € 6,1 mln.
• Ontwikkeling Scheveningen Havens € 4,6 mln.
• Gebiedsontwikkeling HAGA € 1,8 mln.
• Grotiusplaats € 1,7 mln.
• Noordelijk Havenhoofd € 1,5 mln.
• Uithofslaan € 1,3 mln.
• Trekvlietzone fase 1 € 1,2 mln.
• Den Haag Nieuw Centraal € 1,1 mln.
• Overige grondexploitaties € 11.1 mln.

In 2022 zijn de gerealiseerde lasten € 7,3 mln. lager dan geraamd, bestaand uit lagere lasten (€ 36,2 mln.) en een hogere dotatie (€ 28,9 mln.) Dit kan als volgt worden toegelicht:
Dreven Gaarden Zichten € 7,4 mln. V - Zowel de marktontwikkelingen als nadere uitwerking van de plannen hebben in het proces en bij de afnemers tot vertraging geleid. Daardoor schuift een groot deel van de voor 2022 geplande werkzaamheden door naar 2023.

Spuikwartier € 5,7 mln. V. In de begroting waren uitvoerende werkzaamheden voor werken in de openbare ruimte en transformatie van de Turfmarktgarage opgenomen. De voorbereiding vergt meer tijd dan verwacht, waardoor minder aan betreffende uitvoerende werkzaamheden is uitgegeven dan begroot. Deze werkzaamheden worden nu vanaf 2023 verricht.

Den Haag Nieuw Centraal € 3,3 mln. V. Eind 2022 is de grond voor de nieuwbouw aan het KJ-plein geleverd. De gemeente en ontwikkelaar zijn nog in overleg over de voorwaarden om tot startbouw te komen. Daardoor is de uitvoering van Startbouw bovenbouw en aanleg buitenruimte vertraagd. De grondexploitatie is hierop aangepast. In het plan is een integrale leidingen tunnel (ILT) gerealiseerd. Om de ILT in beheer te kunnen geven moeten een aantal aanpassingen gedaan worden en moeten nog een aantal afrondende werkzaamheden uitgevoerd worden. De dekking hiervan moet uit verschillende bronnen komen. De aanleg van de Anna van Buerenstraat is vertraagd als gevolg technische complicaties in de uitvoering. De parkeergarage onder de openbare ruimte was lek, waardoor gewacht moest worden met de uitvoering van de openbare ruimte. De planning is om deze werkzaamheden in 2023 uit te voeren.

Gebiedsontwikkeling Haga € 2,8 mln. V. De inrichting van de openbare ruimte schuift door naar 2023 omdat de aanbesteding pas in het 4e kwartaal is afgerond. Daarnaast zijn werkzaamheden voordeliger uitgevoerd dan geraamd.

Grondbank Regentesse Zuid (Energiekwartier) € 2,3 mln. V – De gesprekken met een ontwikkelaar over kavel A nemen meer tijd in beslag Deze kavel is essentieel om de doorgang van het verdere project mogelijk te maken. Hierdoor loopt het project algeheel vertraging op en is er dit jaar minder dan verwacht gerealiseerd.

Ontwikkeling Scheveningen Havens € 2,3 mln. V – Een deel van de geplande werkzaamheden wordt uitgevoerd in 2023. Het gaat hier onder meer om de ontmanteling van het Zuiderstrandtheater, het bouwrijp maken van blok 3 en de realisatie van de keerlus (nabij blok 3). Aanvankelijk stond de ontmanteling van het Zuiderstrandtheater voor jaarschijf 2022 gepland, maar door uitlopende redenen (o.a. besluitvorming Gemeente Oss, planvorming bij en afnemer en de aanwezigheid van beschermende flora en fauna) is vertraging opgelopen. Daarnaast bleek dat de wel uitgevoerde werkzaamheden voordeliger dan verwacht konden worden uitgevoerd.

Noordelijk Havenhoofd € 1,7 mln. V. De inrichting van de openbare ruimte rondom de nieuwe huisvesting van de KNRM alsmede de realisatie van de nieuwe ponton schuift door naar 2023. De aanbesteding van beide onderdelen heeft medio 2022/tweede helft van 2022 plaatsgevonden. Bij beide onderdelen is de gemeente ook afhankelijk van de voortgang de bouw van de nieuwe huisvesting van de KNRM. De oplevering van beide onderdelen vindt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2023 plaats. Voorts is de gemeente afhankelijk van marktpartijen in relatie tot hun voorgenomen initiatieven en deze zijn door uiteenlopende redenen door de marktpartijen uitgesteld. Daarnaast zijn werkzaamheden voordeliger uitgevoerd dan geraamd.

Trekvlietzone fase 1 € 1,5 mln. V. De vergunningsaanvragen van de onderdelen 1a, 1b en 1c liepen grote vertraging op vanwege de geluidsproblematiek bij de Fokkerterminal. De vergunning is pas eind 2022 verleend. Werkzaamheden schuiven daarmee door naar 2023.

Overige grondexploitaties per saldo € 9,2 mln. V.

Reserves en Voorzieningen
De dotaties aan reserves en voorzieningen ten bedrage van € 66,3 betreffen:
-Dotaties aan reserves € 5,4 mln. Deze worden nader toegelicht in het onderdeel reserves.
-Dotaties aan voorzieningen € 60,9 mln.  Dit betreft:

• Toevoegingen aan de voorziening negatieve plannen ad € 57,5, als gevolg van: het starten van de grondexploitatie Dreven Gaarden Zichten fase 1 voor € 26,7 mln.; de aanpassing op basis van de actualisaties bij het MPG en ultimo boekjaar ad € 26,3 mln.; intrest ad € 3,5 mln.; overige toevoegingen € 1,0 mln.
• Toevoeging aan de voorziening negatieve plannen Harnaschpolder ad € 3,4 mln.

De dotatie aan voorzieningen is € 28,9 mln. hoger dan geraamd. Dit verschil komt vrijwel geheel voor rekening van de actualisatie van de voorziening negatieve plannen per jaareinde ad € 26,3 mln. en de voorziening negatieve plannen Harnaschpolder ad € 3,2 mln. N. De geraamde toevoeging voor de te starten grondexploitatie Steenwijklaan heeft niet plaatsgevonden omdat de grondexploitatie niet in 2022 is gestart. Dat geeft een verschil van € 0,6 mln. V.

Overige lasten
De overige lasten zijn € 1,2 mln. voordeliger dan geraamd. Dit heeft voornamelijk betrekking op een administratieve boeking inzake het onderhanden werk.

Baten
De baten betreffen ad € 60,3 mln. hebben betrekking op: Grondexploitaties € 59,5 mln.; subsidiebijdragen € 0,6 mln., mutatie voorzieningen en reserves € 27,4 mln.; overige mutaties € 0,8 mln.; mutatie onderhanden werk -/- € 28,0 mln.

Grondexploitaties
De grondexploitaties waarvoor de meeste opbrengsten zijn ontvangen, zijn:

• Den Haag Nieuw Centraal € 23,2
• Eenheidsbureau Politie Binckhorst € 8,9 mln.
• Trekvlietzone fase 1 € 7,8 mln.
• Ontwikkeling Scheveningen Havens € 7,6 mln.
• One Milky Way € 2,5 mln.
• Boekweitkamp € 2,3 mln.
• Overige grondexploitaties € 7,2 mln.

De gerealiseerde bijdragen zijn per saldo € 0.5 mln. hoger dan geraamd. Dit kan als volgt worden toegelicht:

Noordelijk Havenhoofd € 2,4 mln. N. De uitgifte van de parkeergarage is niet in 2022 afgewikkeld, dit vindt plaats in 2023. De uitgifte van grond voor de duinpaviljoens heeft niet plaatsgevonden omdat de planologische procedure meer tijd in beslag neemt dan verwacht.

One Milky Way € 2,5 mln. V. Een voor 2023 geraamde uitgifte kon reeds in 2022 gerealiseerd worden.

Overige grondexploitaties per saldo € 0,4 mln. V

Mutatie reserves en voorzieningen

• Mutatie reserves € 8,2 mln. Dit wordt nader toegelicht bij het onderdeel reserves.
• Mutatie voorzieningen € 19,2 mln. Dit betreft vrijval vanuit de voorziening negatieve plannen grondexploitaties als gevolg van het uitlichten van de activiteiten rondom de overkluizing Grotiusplaats ad € 11,5 mln.; vrijval ad € 3,3 mln. in verband met het afsluiten van de grondexploitatie Binckhorst Noord-West; € 2,0 mln. vrijval als gevolg van de afwaardering van het Zuiderstrandtheater; vrijval als gevolg van de afsluiting grondexploitatie MVC Transvaal € 2.4 mln.

De mutatie reserves is € 0,8 mln. lager dan geraamd, voor de toelichting zie bij het onderdeel reserves. De mutatie voorzieningen is € 7,7 mln. hoger dan geraamd, dit betreft de vrijval in verband met het afsluiten van de grondexploitatie Binckhorst Noordwest ad € 3,3 mln., de afwaardering van het Zuiderstrandtheater ad € 2,0 mln. en de vrijval inzake MVC Transvaal ad € 2.4 mln.

Subsidiebijdrage
Dit betreft een bijdrage naar rato van de bestedingen op de projecten waarvoor deze subsidies zijn verleend.
De bijdrage is € 1.0 mln. lager dan geraamd. Dit is voornamelijk door een lagere bijdrage aan subsidiabele lasten dan geraamd binnen de grondexploitatie Assumburgweg. De niet aangewende middelen blijven beschikbaar voor latere jaren.

Mutatie onderhanden werk
Het saldo tussen gerealiseerde lasten en baten van de diverse grondexploitaties over het verantwoordingsjaar wordt op 31-12-2022 toegevoegd aan het onderhanden werk op de balanspost Voorraden Onderhanden Werk. Het is daarmee de sluitpost op de activiteit Bouwgrondexploitatie van programma 13. Het saldo over 2022 bedraagt € 28,0 mln. Dat is € 31.2 mln. meer dan geraamd. Dit verschil is grotendeels ontstaan doordat minder lasten zijn gerealiseerd dan begroot, zoals hierboven is toegelicht.

Toelichting financieel resultaat                                       € 18,0 mln. N/I

De grondexploitaties en het resultaat worden uitgebreid toegelicht in de paragraaf grondbeleid.

Resultaat Grondbedrijf                      € 21,0 mln. N/I
Nacalculatie apparaat € 0,7 mln. N; Actualisatie voorziening negatieve plannen ultimo verslagjaar € 23,9 mln. N; Resultaat verlieslatende verbonden partijen € 3,2 mln. N; Tussentijdse winstneming grondexploitaties € 6,6 mln. V, Overige winstneming grondexploitaties € 0,2 mln. V.

Het resultaat Grondbedrijf zal via de resultaatbestemming worden verrekend met de reserve Grondbedrijf.

Vrijval Binckhorst Noord-west                   € 3,0 mln. V/I
De grondexploitatie Binckhorst-Noord West is afgesloten. In deze grondexploitatie is een voorziening opgenomen voor het saneren van de gronden van € 3,0 mln. euro. Doorzat deze grondexploitatie afgesloten moet worden is de voorziening ook opgeheven, resulterend in een resultaat van € 3 mln. De sanering van de gronden zal in de toekomst plaatsvinden en deze middelen zijn daarvoor benodigd. Daarom wordt voorgesteld om deze middelen toe te voegen aan de Reserve Stedelijke Ontwikkeling.

Overige resultaten op Kleinschalig Opdrachtgeverschap en dotaties aan voorziening als gevolg van de verbonden partijen op activiteit Stadsvernieuwing zullen ook via de resultaatbestemming worden verrekend met de reserve Grondbedrijf. Bovenstaand resultaat grondbedrijf van € 21,0 mln. vermeerderd met het saldo € 5,9 mln. op stadsvernieuwing wordt verrekend met de Reserve Grondbedrijf. De totale verrekening wordt ook verder toegelicht in de paragraaf Grondbeleid.

Lasten
In 2022 is voor € 15,5 mln. besteed aan wonen en bouwen. Deze kosten zijn besteed aan: € 3,1 mln. aan behandeling huisvesting en voorrangsverklaringen, € 2,4 mln. aan huisvesting bijzondere doelgroepen, en € 2,0 mln. aan woningmarkt strategie. Voor onderzoek, portfoliomanagement, strategie, externe betrekkingen, Lobby en participatie is totaal € 4,1 mln. aan kosten gemaakt. Voor de huisvesting van statushouders is totaal € 3,4 mln. aan kosten gemaakt (€ 0,5 reguliere huisvesting statushouders, € 0,2 opvang Oekraïnse vluchtelingen en € 2,7 mln. voor crisis noodopvang van vluchtelingen). € 0,5 mln. overig.

Baten
De baten (€ 7,9 mln.) bestaan voor € 3,2 mln. uit een onttrekkingen uit de reserves. (o.a. € 1,2 mln. uit volkhuisvestingsfonds, € 1,4 mln. Participatie), € 0,5 mln. bestaat uit leges (urgentie en HVG), € 0,4 mln. bedraagt de bijdrage van woningcorporaties voor de inzet van de vocht en schimmel expert. € 2,7 mln. uit een bijdrage van het COA voor de crisis noodopvang. € 0,2 mln. is een vergoeding voor de opvang voor Oekraïense vluchtelingen. € 0,9 mln. is overig.

Toelichting financieel resultaat                                       € 3,1 mln. V/I

Werkzaamheden vak afdeling                  € 0,6 mln. V/I
Door onderbezetting is er vertraging in opstellen bepaalde producten, zoals de nota kostenverhaal. Deze zullen in 2023 worden uitgevoerd.

Urgentieprogramma woningbouw                          € 0,8 mln. V/I
De doelstelling om jaarlijks 4.000 nieuwe woningen in aanbouw te nemen, is ambitieus.
Het aantal nieuwe woningen in aanbouw is in 2022 niet volledig behaald. De personele inzet op projecten is
dan ook minder dan oorspronkelijk geprognotiseerd.

Onderbesteding Eneco-projecten                  € 2,3 mln. V/I
Diverse projecten zijn vertraagd in de uitvoering of duren langer in tijd en lopen door in 2023. Middelen zullen via de resultaatsbestemming worden toegevoegd aan de Eneco-reserves en blijven beschikbaar in 2023.

Overig                                                € 0,6 mln. N/I

Toelichting op lasten en baten
De lasten voor stadsvernieuwing zijn € 20,1 mln. Dit bedrag bestaat uit € 12,2 mln. personeelskosten voor de inzet van de vele projecten die vallen onder stadsvernieuwing. € 1,1 mln. zijn dotaties aan reserves ten behoeve van resultaat op verkoop van de Titaan. Daarnaast is er een dotatie aan een voorziening van (€ 5,5 mln.) voor de WOM DHZW. Via de resultaatsbestemming wordt dit ten laste van de reserve Grondbedrijf gebracht. € 1,3 mln. is overig.

De lasten zijn € 0,2 mln. lager dan de begroting. Veruit de grootste lagere last ten opzichte van de begroting (€ 4,1 mln. V) heeft te maken met het afronden van project Amerikaanse ambassade. Daarnaast is er nog een grote afwijking voor een correctie van een project Poolsterstraat (€ 2,0 mln. V) in de Binckhorst welke niet in exploitatie genomen had moeten worden, maar welke geactiveerd had moeten worden.

Er zijn ook onderliggend verschillen die bij elkaar genomen neutraal verlopen. De grootste toename op de lasten (€ 2,3 mln. N) heeft te maken met het afrekenen van het afgerond project Schakel HS, hier staan ook hogere baten tegenover. Overige lagere lasten (€ 1,7 mln. V) zijn hoofdzakelijk door lagere inzet van vakafdelingen door capaciteit.

De baten zijn in 2022 € 28,6 mln. en bestaan uit bijdrage van derde partijen (€ 5,6 mln.), onttrekking aan reserves (€ 16,8 mln.) overlopende passiva (€ 5,7 mln.) en overige baten (€ 0,4 mln.) De baten zijn in 2022 € 2,5 mln. lager dan begroot. Dit komt door het afronden van project Amerikaanse ambassade en de afrekening van project Schakel HS waar de hogere weg valt tegen te hogere last.

Toelichting financieel resultaat                € 2,2 mln. N/I

Voorziening WOM Den Haag Zuidwest               € 5,5 mln. N/I
De stand van de voorziening is gebaseerd op de initiële afspraken en onderhandelingen met Vestia over de (nieuwe) afrekenmethodiek. Op basis van de huidige afspraken en verdere uitwerking in de raamovereenkomst is voor 2022 de benodigde voorziening berekend op €13,9 mln. en moet er €5,4 mln. gedoteerd worden. In 2021 was nog een vrijval vanuit de voorziening doteert aan de Reserve Grondbedrijf. Het resultaat op de verbonden partijen wordt via de resultaatsbestemming voorgesteld te onttrekken aan de Reserve Grondbedrijf.

Kleinschalig Opdrachtgeverschap (KO) Projecten            € 0,4 mln. N/I
Het resultaat op de KO projecten wordt via de resultaatsbestemming voorgesteld te onttrekken aan de Reserve Grondbedrijf.

Begroting WOM DHZW                     € 0,7 mln. N/I
In de meerjarenraming van de wijkontwikkelingsmaatschappij WOM DHZW was begroot dat er erfpachtsuppletie zou worden afgedragen aan de gemeente. Er zijn geen erfpachtsuppletie-afdrachten gedaan omdat er geen projecten zijn gerealiseerd door de WOM DHZW op basis waarvan de afdrachten moeten worden gedaan. De begroting is deels aangepast, maar abusievelijk is een deel van de mutatie blijven staan, namelijk het verlagen van de baten ten laste van het saldo.

Onderbesteding Eneco-projecten                  € 1,1 mln. V/I
Diverse projecten zijn vertraagd in de uitvoering of duren langer in tijd en lopen door in 2023. Middelen zullen via de resultaatsbestemming worden toegevoegd aan de Eneco-reserves en blijven beschikbaar in 2023.

Onderbesteding Reserve grote projecten                  € 0,4 mln. V/I
Diverse projecten zijn vertraagd in de uitvoering of duren langer in tijd door corona en lopen door in 2023. Middelen zullen via de resultaatsbestemming worden toegevoegd aan de concern reserve grote projecten en blijven beschikbaar in 2023.

Correctie Poolsterstraat                     € 2,0 mln. V/I
Er zijn in 2021 lasten in de exploitatie genomen welke geactiveerd moesten worden. Met deze correctie wordt dit rechtgezet en middelen worden voorgesteld weer toe te voegen aan de concern reserve grote projecten om beschikbaar te zijn in 2023.

Incidentele verkoop grond                  € 0,4 mln. V/I
Er is een incidenteel voordeel behaald door verkoop van een stuk restkavel in Leidschenveen.

Overig                           € 0,5 mln. V/I

Lasten
In 2022 is voor € 7,9 mln. besteed aan toezicht en handhaving op wonen. Hiervan is circa € 5,3 mln. besteed aan apparaatslasten bij de Haagse Pandbrigade, € 0,6 mln. gaat over apparaatslasten bij vergunning en toezicht, € 0,5 mln. over de inzet van juridische zaken, € 0,2 mln. beheer en ontwikkeling van systemen, € 0,4 mln. beheer en onderhoudskosten woonwagencentra en € 0,2 mln. overige lasten.

Baten
Er is € 1,3 mln. aan opbrengsten uit dwangsommen en aanschrijvingen in rekening gebracht bij overtreders. Als gevolg van de ontstane inningsrisico’s is een voorziening dubieuze debiteuren getroffen van € 0,7 mln. Huurontvangsten voor woonwagencentra betrof € 0,4 mln.

Toelichting financieel resultaat                                                 € 1,0 mln. V/I     

Handhaving Haagse Pandbrigade                            € 0,9 mln. V/I
Wegens krapte op de arbeidsmarkt is de formatie van de Haagse Pandbrigade niet volledig ingevuld.

Overig                                        € 0,1 mln. V/I
Restant voordeel is het gevolg van lagere beheerskosten woonwagencentra.

Tegenover de hogere opbrengsten uit bestuurlijke boetes en dwangsommen staat meer inzet van JZ op bezwaren en een benodigde ophoging van de voorziening dubieuze debiteuren.

Lasten
In 2022 is er voor € 4,4 mln. aan kernregistraties besteed. € 3,1 mln. is besteed aan de beheerunit open data, het beheren en bijhouden van een aantal wettelijke registraties en de benodigde applicaties. € 1,0 mln. aan de ontwikkeling van Totaal Driedimensionaal. € 0,3 mln. aan diverse overige dienstverlening en (door)ontwikkeling van geo-informatie.

Baten
Totaal Driedimensionaal (€ 1,0 mln.) wordt volledig gedekt door middelen vanuit VNG. Daarnaast is voor circa € 0,1 mln. aan opbrengsten gerealiseerd door het leveren van specifieke geo-informatie gerelateerde producten en diensten en door bijdragen voor het beheren en bijhouden.

Toelichting financieel resultaat                                                   € 1,2 mln. V/I

Onderbezetting apparaat                   € 0,5 mln. V/I
De krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor een onderbezetting op de afdeling Geo-Informatie. Voor 2022 geeft dit een voordeel van € 0,5 mln.

Beheerbudgetten                                € 0,4 mln. V/I
Lagere uitputting van de programmabudgetten voor beheer

IT                            € 0,2 mln. V/I
Het afsluiten van overbodige servers heeft een besparing gerealiseerd.

Overig                                                € 0,1 mln. V/I

Lasten
In 2022 is voor € 22,8 mln. besteed aan omgevingsvergunningen. Het gaat om € 17 mln. apparaatslasten,
€ 1,5 mln. betreft toetsing en controle bij bouwaanvragen door de Veiligheidsregio Haaglanden, € 0,8 mln. betreft de inzet van de Omgevingsdienst Haaglanden bij bouwaanvragen en meldingen voor asbestsanering, € 0,7 mln. voor het beheren en ontwikkelen van de ICT-systemen, € 2,2 mln. voor het digitaliseren van de bouwdossiers, € 0,3 mln. inzet van de welstandscommissie en € 0,3 mln. aan overige kosten. Hier staan verrekeningen met de voorziening bouwleges tegenover van per saldo € 11,5 mln.

Baten
De baten gaan over inkomsten uit leges voor omgevingsvergunningen €27,6 mln.

Bouwleges
Er zijn minder grote bouwaanvragen ingediend dan verwacht en daardoor zijn er € 8,5 mln. minder legesopbrengsten. De lasten van de omgevingsvergunningen die met voorziening bouwleges worden afgerekend zijn €0,3 mln. lager dan geraamd. Er is € 0,2 minder opdrachten aan derden uitgegeven en er is € 0,1 mln. minder besteed aan het digitaliseren van de bouwdossiers. De voorziening bouwleges stond op € 23,6 mln. en is met € 11,5 mln. gedaald naar € 12,1 mln.

Toelichting financieel resultaat                                 € 0,7 mln. N/I

Er zijn meer beroep- en bezwaarschriften ingediend dit heeft geleid tot meer juridische kosten.